مقایسۀ محتوا، نوع ارائۀ آموزش و تجهیزات کارگاهی در برنامه آموزش حرفه‌ای به دانش‌آموزان اتیسم، کم‌توان ذهنی و چندمعلولیتی

هدف: هدف اصلی پژوهش حاضر مقایسۀ محتوا، نوع ارائۀ آموزش و تجهیزات کارگاهی در برنامه آموزش حرفه‌ای به دانش‌آموزان دارای اتیسم، کم‌توان ذهنی و چندمعلولیتی در دورۀ اول و دوم دبیرستان است. روش: روش این پژوهش از نوع ارزشیابی بود که در آن نمونه‌ای شامل 39 کلاس درس از ده مجتمع آموزشی در دو دورۀ اول و دوم دبیرستان و در سه گروه از دانش‌آموزان با نیازهای ویژه یعنی اتیسم، کم‌توان ذهنی و چندمعلولیتی انتخاب شدند. شیوۀ انتخاب گروه کم‌توان ذهنی به‌صورت تصادفی و شیوه انتخاب دو گروه دانش‌آموزان با اختلال اتیسم و چندمعلولیتی به صورت تمام‌شماری بود. 52 دبیر در دورۀ اول دبیرستان و 48 دبیر در دورۀ دوم دبیرستان با استفاده از روش مصاحبه که توسط همکاران و آزمونگران طرح استفاده شد فهرست وارسی‌های مربوط به محتوای آموزش حرفه‌ای دورۀ اول و دوم دبیرستان را تکمیل نمودند. یافته‌ها: تحلیل نتایج نشان داد که تفاوت بین میانگین‌های نمرۀ تناسب محتوای برنامه برای سه گروه دانش‌آموزان دارای اتیسم، کم‌توان ذهنی و چندمعلولیتی در دورۀ اول و دوم دبیرستان معنادار نیست. در زمینۀ ارزشیابی نوع ارائۀ آموزش حرفه‌ای در دورۀ اول و دوم دبیرستان بین میانگین‌های گروه‌های دانش‌آموزان با اختلال اتیسم و دو گروه دیگر یعنی کم‌توان ذهنی و چندمعلولیتی تفاوت معناداری وجود دارد. نتیجه‌گیری: در دوره اول دبیرستان از امکانات کارگاهی به‌طور مستقیم استفاده نمی‌شود و در دورۀ دوم دبیرستان بسیاری از تجهیزات وجود ندارد. در مورد محتوای آموزش حرفه‌ای در دورۀ اول و دوم دبیرستان نتایج نزدیک به میانگین است و برای بهبود محتوا لازم است اصلاحاتی صورت گیرد. در مورد نوع ارائۀ آموزش حرفه‌ای در دورۀ اول و دوم دبیرستان نتایج بالاتر از میانگین است، ولی باز هم می‌توان برای بهبود وضعیت اصلاحاتی را اعمال نمود. در ضمن تفاوتی بین گروه‌های اتیسم، کم‌توان ذهنی و چندمعلولیتی در اکثر اهداف مشاهده نشد و تنها در دورۀ دوم دبیرستان وضعیت ارائه آموزش گروه کم‌توان ذهنی و چندمعلولیتی مناسب‌تر از گروه اتیسم است.